معرفی رشته MBA

 MBAمدل آمریکایی آموزش مدیریت است. تقریبا اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20 شکل گرفت و مخفف Master of Business Administeration است.

BA را در ایران مدیریت بازرگانی می گوییم که سال هاست که در کشور وجود دارد. تفاوتی که با رشته های دیگر دارد این است که MBA  یک رشتة‌علمی نیست. یعنی درصد عمدة کسانی که این رشته را می خوانند نمی خواهند کار تحقیقی بکنند. بلکه هدفشان این است که مهارت های مدیریتی خودشان را افزایش دهند.

به طور کلی این رشته حالت تحقیقی ندارد و تنها توسعه مهارت است. و کاری که می کند این است که اگر فردی که متخصص است و می خواهد مدیر شود لازم را به او آموزش می دهد. مثل حسابداری ، بازاریابی ، اقتصاد، کامپیوتر و ... MBA در  آمریکا شکل گرفت. به این ترتیب که بعد از جنگ جهانی دوم که تقاضا برای مدیرهای خیلی حرفه ای بالا رفت. مهندسانی که در صنعت کار می کردند مهارتهای جدیدی برای مدیریت لازم داشتند. در حال حاضر طبق آخرین آمار000/60 نفر فارغ التحصیل MBA هستند. تا اوایل دهة 60 کشورهای دیگر دنیا MBA نداشتند و شروع به ایجاد و گشترش این رشته کردند. بعد از آمریکا ، انگلستان اولین کشوری بود که MBA را ایجاد کرد.

اکنون رشد MBA در آمریکا متوقف شده ولی در آسیای شرقی و در کشورهای در حال توسعه رشد خوبی دارد. در دهة 90 ناگهان رشد فارغ التحصیلان MBA زیاد شد. البته اخیرا از نظر آموزش رقبای دیگری هم پیدا کرده. مثلا افراد را در داخل شرکت کاملا متناسب با نیازهای شرکتشان آموزش می دهند. بحث آموزش از راه دور هم باز یک رقیب MBA است. کسانی کهMBA می باشند وارد عرصه مدیریت می شوند و در سطوح مختلف مثل مدیر تولید یا بازاریاب یا مدیر مالی مشغول به کار می شوند یا نهایتا مدیر عامل شرکت می شوند. گروه دوم که شاید 9/9 درصد از فارغ التحصیلان MBA هستند وارد کار مشاوره می شوند. برخی در شرکت های مشاورة مدیریت (در ایران مثل سازمان مدیریت صنعتی) کار می کنند و گروهی به عنوان کارشناس مثلا تحلیل گر مالی  یا تحلیل گر بازار یا متخصص نیروی انسانی در سازمان ها کار می کنند بدون اینکه وارد کار اجرایی شوند. گروه سوم که درصد کمی هستند ممکن است ادامة تحصیل بدهند و دکترا دریافت کنند و استاد شوند. رویکردی کنونی دنیا، رویکرد کار آفرینی است به این معنا که ما باید فارغ التحصیلان MBA را تشویق کنیم تا خودشان کسب و کار راه بیاندازند.

کسانی که در کار تجارت بوده و مدیر هستند، بعد از مطالعه MBA ‌ احساس می کنند مهارتشان بیشتر شده است. حقوق کسانی که MBA خوانده اند در آمریکا 5/3 برابر کسانی است که با همان تحصیلات و سن در موقعیت های دیگری کار می کنند. این است که حقوق MBA رشد بیشتری می کنند و می توانند بهتر در سازمان ارتقا پیدا کنند یا یاد می گیرند که بهتر پول دربیاورند. وقتی MBA می خوانیم یاد می گیریم که چگونه باید ارتباط برقرار کنیم یا چگونه باید یک مسئله را حل کنیم. با پیچیدگی ها و سیاست ها در داخل یک سازمان آشنا می شویم. این مباحث به هرحال به کسی که در سازمان به عنوان کارمند کار می کند خیلی کمک می کند که رشد موثری داشته باشد.